Ριζική αναδιάρθρωση του αξιόποινου χαρακτήρα των εγκλημάτων φοροδιαφυγής προκάλεσε η εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 8 του ν. 4337/2015 (Α΄129). Η ως άνω διάταξη επέφερε άρση του αξιοποίνου και ουσιαστικά απαλλαγή πολλών χιλιάδων κατηγορουμένων για εκκρεμείς υποθέσεις φοροδιαφυγής, που αφορά τόσο φόρο εισοδήματός όσο και Φ.Π.Α., ιδιαίτερα των λεγόμενων μικροφειλετών, αφού αποποινικοποιεί τις οφειλές από φόρο εισοδήματος κάτω των 100.000 ευρώ και τις οφειλές από Φ.Π.Α. κάτω των 50.000 ευρώ, ενώ μνεία γίνεται και για φοροδιαφυγή που οφείλεται σε εικονικά τιμολόγια που πλέον είναι αξιόποινη εφόσον υπερβαίνει το ποσό των 75.000 ευρώ.

Ειδικότερα, όπως αναφέρει η διάταξη του άρθρου 8 του ν. 4337/2015, η οποία τροποποιεί το άρθρο 66 του ν. 4174/2013 περί εγκλημάτων φοροδιαφυγής, έγκλημα φοροδιαφυγής διαπράττει όποιος με πρόθεση: «α) προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή φόρου εισοδήματος, ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) ή ειδικού φόρου ακινήτων (ΕΦΑ), αποκρύπτει από τα όργανα της Φορολογικής Διοίκησης φορολογητέα εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή ή περιουσιακά στοιχεία, ιδίως παραλείποντας να υποβάλει δήλωση ή υποβάλλοντας ανακριβή δήλωση ή καταχωρίζοντας στα λογιστικά αρχεία εικονικές (ολικά ή μερικά) δαπάνες ή επικαλούμενος στη φορολογική δήλωση τέτοιες δαπάνες, ώστε να μην εμφανίζεται φορολογητέα ύλη ή να εμφανίζεται αυτή μειωμένη, β) προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή φόρου προστιθέμενης αξίας, του φόρου κύκλου εργασιών, του φόρου ασφαλίστρων και των παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων, τελών ή εισφορών, δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς ή συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς αυτούς, καθώς και όποιος παραπλανά την Φορολογική Διοίκηση με την παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών ή με την αθέμιτη παρασιώπηση ή απόκρυψη αληθινών γεγονότων και δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς ή συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς αυτούς ή λαμβάνει επιστροφή, καθώς και όποιος διακρατεί τέτοιους φόρους, και γ) προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή φόρου πλοίων δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς στο Δημόσιο τον φόρο αυτό». 

Ωστόσο, η παρ. 3 του ίδιου άρθρου, συγκεντρώνει το ενδιαφέρον πολλών οφειλετών, διότι απαλλάσσει χιλιάδες κατηγορούμενους για εκκρεμείς υποθέσεις φοροδιαφυγής, είτε η υπόθεση τους έχει εισαχθεί στο αρμόδιο δικαστήριο, είτε έχει αναβληθεί λόγω ρυθμίσεως ή για οποιοδήποτε άλλο λόγο, είτε έχουν καταδικασθεί σε πρώτο βαθμό και αναμένεται η εκδίκαση της εφέσεώς τους. Συγκεκριμένα, απαλλάσσονται από κάθε κατηγορία, αν η τελευταία αναφέρεται σε φόρο εισοδήματος που υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος τις 100.000 ευρώ ή αν αναφέρεται σε ποσό κυρίου φόρου που αφορά φόρο προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.) που υπερβαίνει τις 50.000 ευρώ. 

Συνεπώς, κάθε εκκρεμής προς εκδίκαση υπόθεση που αφορά φόρο εισοδήματος κάτω των 100.000 ευρώ και Φ.Π.Α. κάτω των 50.000 ευρώ, πλέον θα έχει αθωωτικό αποτέλεσμα για τον κατηγορούμενο, έπειτα από αυτεπάγγελτη πρόταση του Εισαγγελέα στην έδρα. Σημαντική διαφοροποίηση, επιφέρει η ως άνω διάταξη και ως προς τον κακουργηματικό χαρακτήρα των εγκλημάτων φοροδιαφυγής, αφού πλέον αυξάνεται ο λεγόμενος πήχης των οφειλών. Πλέον, κακούργημα με επαπειλούμενη ποινή καθείρξεως, αποτελούν οι οφειλές από φόρο εισοδήματος που υπερβαίνουν τις 150.000 ευρώ και αντίστοιχα οι οφειλές από Φ.Π.Α. που υπερβαίνουν τις 100.000 ευρώ. Δηλαδή, οι εκκρεμείς στα κακουργιοδικεία υποθέσεις που δεν υπερβαίνουν τα ακριβώς ανωτέρω ποσά, θα αντιμετωπιστούν εφεξής ως πλημμελήματα με ιδιαίτερα ευνοϊκότερη ποινική αντιμετώπιση και το σημαντικότερο με επαπειλούμενες ποινές φυλακίσεως και όχι καθείρξεως, δηλαδή κάτω των 5 ετών. 

Ανάλογης ευνοϊκής αντιμετώπισης τυγχάνουν και οι οφειλέτες από εικονικά φορολογικά στοιχεία. Συγκεκριμένα, αίρεται ο αξιόποινος χαρακτήρας των πράξεων που δεν υπερβαίνουν το ποσό των 75.000 ευρώ και απαλλάσσονται από τις κατηγορίες όλοι οι κατηγορούμενοι με εκκρεμείς ποινικές υποθέσεις κάτω του ως άνω ποσού. Αντίστοιχα, ο κακουργηματικός χαρακτήρας των πράξεων «σκαρφαλώνει» πλέον στο ποσό των 200.000 ευρώ, απαλλάσσοντας έτσι από βαριές ποινές πλήθος κατηγορουμένων που οι υποθέσεις τους έχουν εισαχθεί στα κακουργιοδικεία.

Συμπερασματικά, κατηγοριοποιώντας τα αδικήματα φοροδιαφυγής και τον αξιόποινο χαρακτήρα τους, έχουμε ως ακολούθως: 

Α. Οφειλές από φόρο εισοδήματος και άλλους φόρους κάτω των 100.000 ευρώ – Άρση του αξιόποινου χαρακτήρα των πράξεων – Αθώωση των κατηγορουμένων στις εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις. 

Α1. Οφειλές από φόρο εισοδήματος και άλλους φόρους από 100.000 έως 150.000 ευρώ – Πλημμεληματική αντιμετώπιση του αδικήματος, ποινή φυλακίσεως 2-5 ετών. 

Α2. Οφειλές από φόρο εισοδήματος και άλλους φόρους από 150.000 ευρώ και άνω – Κακουργηματική αντιμετώπιση του αδικήματος, ποινή καθείρξεως 5-20 ετών. 

Β. Οφειλές από Φ.Π.Α. κάτω των 50.000 ευρώ – Άρση του αξιόποινου χαρακτήρα των πράξεων – Αθώωση των κατηγορουμένων στις εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις. 

Β1. Οφειλές από Φ.Π.Α. από 50.000 έως 100.000 ευρώ – Πλημμεληματική αντιμετώπιση του αδικήματος, ποινή φυλακίσεως 2-5 ετών. 

Β2. Οφειλές από Φ.Π.Α. από 100.000 ευρώ και άνω – Κακουργηματική αντιμετώπιση του αδικήματος, ποινή καθείρξεως 5-20 ετών. 

Γ. Οφειλές από εικονικά φορολογικά στοιχεία κάτω των 75.000 ευρώ – Άρση του αξιόποινου χαρακτήρα των πράξεων – Αθώωση των κατηγορουμένων στις εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις. 

Γ1. Οφειλές από εικονικά φορολογικά στοιχεία από 75.000 έως 200.000 ευρώ – Πλημμεληματική αντιμετώπιση του αδικήματος, ποινή φυλακίσεως 1-5 ετών. 

Β2. Οφειλές από εικονικά φορολογικά στοιχεία από 200.000 ευρώ και άνω – Κακουργηματική αντιμετώπιση του αδικήματος, ποινή καθείρξεως 5-10 ετών.